Samenvatting, Interview
Historisch Genootschap Wieringermeer
KRONIEK, 29ste jaargang 2021/3, nummer 90
Van de polder
naar hartje Mokum
Riny Reiken
Dit is het verhaal van een poldermeisje dat met grote zang-, schrijf- en ondernemerskwaliteiten in de binnenstad van Amsterdam belandt. Het levensverhaal van deze artistieke vrouw begint in Wieringerwerf. Na een jarenlang verbijlf in Mokum vervolgt ze haar leven nu in Joure.
'Mijn ouders verhuisden in de jaren vijftig vanuit Drenthe naar Wieringerwerf. Vader Willem was kruideniersknecht en moeder Jantje ging werken in de huishouding. Ze komen te wonen aan het Achterom in Wieringerwerf. Daar werd ik geboren op 28 maart 1958. Ik had een oudere zus Janneke en later werd nog broer Wim geboren. In het gezin heerste een sfeer van aanpakken en werken. In vakanties pelden we bollen met het hele gezin in een schuur of raapten we de bollen op het land.
Met het verdiende geld gingen we samen op vakantie naar opa en oma in Drenthe. Gezellig met zijn allen in de Volkswagen Kever'.
Vriendinnen
Vrolijkheid en gezelligheid kenmerken de jeugd van Riny en dat uitte zich in heel veel zingen met elkaar. ‘Wij groeien op met spel, muziek en zang, bij de afwas zong iedereen uit volle borst in een eigen familiestijl’ aldus Riny, ‘Iedereen in ons gezin is muzikaal’. Naast het zingen speelde haar moeder ook op de mondharmonica.
'Ik bezocht de Prinses Marijkeschool en de Julianamavo. Ik had drie grote vriendinnen in die schooljaren. Vanaf mijn vierde was Rennie Bonnema (haar vader was directeur van de Woningbouw-vereniging) een hartsvriendin. Op de mavo leerde ik Nynke de Vries (haar vader is leraar aan de LTS) kennen en Betty Wigbout (dochter van de rijschoolhouder). Vier vriendinnen, die allen in 1958 geboren zijn'.
Op de foto o.a. Willie van Haastrecht, Riny & Paul Hakze, Trijnie van Gulik, Piet Kistemaker.
Thalia
'De liefde voor muziek, voor zingen was mij eigenlijk spelenderwijs ingegoten. Buurvrouw Annie Elferink uit de Margrietstraat beïnvloedde die liefde nog meer. Ik hoorde en zag voor het eerst zingen bij Thalia. Toen woonde de familie Reiken in de Patrijsstraat. De vonk van het zingen was ik 1976 zo groot dat ik mij aansloot bij zangvereniging Thalia.
Ik gaf alles als sopraan en kreeg grote voorkeur voor operette. Ik kon me in de muziek heel erg uiten en nam zangles bij mw. Denkers uit Den Helder. Een jaar later trouwde ik met Paul Hakze uit Slootdorp. Paul verraste haar door ook toe te treden tot Thalia, hoewel het voor hem meer een uitje was. Zo werd er thuis geoefend met toonladders en zong zelfs de hond mee. Bij Thalia ben ik bekend als Riny Hakze'.
Nepfruit
'Onze dirigent, Joop Fransen, heeft er een hele klus aan om het koor goed in het gareel te houden. Achter de coulissen was het vaak dolle pret, de meisjes met hoepelrokken aan en zwaar in de make-up, de heren druk bezig om de dames te plezieren. Zij versierden ons met de attributen, rekwisieten. Heb je ooit een soldatenkoor gezien met kunstfruit achter de oren en kunstbananen tussen de broekrits of druiven tussen de tenen? Nét voordat het doek openging werd het nepfruit weer snel op de fruitschaal teruggegooid. Als het doek dan opende, trokken de ‘soldaten’ hun gezichten weer in de plooi. Wij konden ons schaterlachen nauwelijks inhouden. Het was dikke pret, maar onze prestaties mogen er zeker zijn. Met trots staan wij eervol in de Wieringermeerbode, we leveren topkwaliteit’.
Operette
'Mijn eerste rol in een operette was in ‘Der Vogelhändler’ van Carl Zeller. ‘Mijn baas Cor van Zoonen speelde de hoofdrol , samen met Janny Joon. Later zou blijken dat ik veel te hoog had gezongen. Mijn ijdelheid werd zwaar bestraft, de stem was hees geworden, dus moest ik naar de logopedist om de stembanden weer gezond te maken. Daarna werd het zingen alleen maar leuker, ik voelde mij bevrijd’.
'Een groot feest was het als er operettes in de Noordoostpolder werden opgevoerd. Het hele gezelschap van Thalia toog er heen. Er komen ballerina’s uit Amsterdam, waardoor alles nog meer ging stralen. Andere operettes waar ik een rol in kreeg waren: ‘La Fille de Madame Angot’ van Charles Lecocq, ‘Der Zigeunerbaron’ en ‘Eine Nacht in Venedig’ van Johann Straus jr. In die laatstgenoemde moest ik vanaf een balkon als Barbara een sleuteltje gooien naar Elbert Dokter. Daarbij trillen niet alleen mijn stembanden...'
Zangvrienden
'Ik wil een paar namen noemen, maar dat is niet het belangrijkste. Dat ik anderen niet nem,zegt niks,ik wil niemand tekort doen. Met elkaar waren we een hechte zangclub. Zelf repeteerde ik altijd naast Ingrid Feikes en dat schiep een band. Haar moeder Alie zingt zelfs 55 jaar bij Thalia. Helaas zijn onze zangvriendinnen Joke van de Aart, Sita Monshouwer en jeugdvriendin Rennie Bonnema (jarenlang inspiciënt naast dirigent Joop) overleden. Maar de mooie herinneringen blijven’.
Cees Kaandorp, Ingrid Feikes, John Kaandorp, Riny Reiken
Amsterdam
'In 1984 ging ik in Amsterdam wonen. Waarom eigenlijk? Ik werkte in Middenmeer bij de Hollandse Maatschappij van Landbouw op kantoor bij meneer Bremer. De heren Luuc Stuveling en Alle Metzlar waren mijn collega’s. Later werkte ik op kantoor in Slootdorp bij de familie Van Zoonen, zeer bekende mensen bij de operette. Mijn baas Cor speelde de hoofdrollen bij Thalia, dus die inspireerde mij ook om te zingen. Ik was naar Amsterdam vertrokken na mijn scheiding, vond een geschikte plek in een oude bakkerij. Daar wilde ik ook graag een winkeltje, dus begon ik een chocolaterie. In 1988 werd de zaak omgebouwd tot Likeuren & Jenever proeflokaal. Tal van gasten, waaronder ook koninklijke, bezochten het proeflokaal. Mijn muziekstijl veranderde op dat moment drastisch. Ik organiseerde in mijn eigen horeca zaaltje concertjes met zangers en pianisten'.
Majoor Bosshardt
'In 1992 kwam ik in contact met Aafje Heynis. Zij gold als een van de beroemdste Nederlandse zangeressen. Er ontstond een jarenlange vriendschap met deze toenmalige zangpedagoge.
Aafje Heynis, geboren in 1924 in Krommenie werd beroemd als zangeres en zangpedagoge.
Ze werd 91 jaar. Overleed in Huizen, december 2015.
Aafje Heynis ( links ), Riny Reiken en majoor Bosshardt ( rechts ) .
Ik ben haar tot de dag van vandaag dankbaar. Aafje maakte mij duidelijk dat door het zingen van andere componisten mijn stem zou gaan groeien. Ik zong o.a. liederen van Bach, Schubert, Brahms, en Tschaikowsky. Op een dag werd ik gevraagd om voor de daklozen te zingen bij het Leger des Heils Amsterdam'.
Het was voor een verjaardag van Majoor Bosshardt, die vaak langskwam in het proeflokaal. Ze belde op en vroeg of ik meer wil zingen voor het Leger. Omdat ik niet wist hoe Aafje erover dacht, belde ik haar. Mijn zangdocente wilde de Majoor graag ontmoeten. We hadden ons goed voorbereid en ‘Bist du bei mir’ van J.S. Bach ingestudeerd. De voorstelling kreeg een onverwachte wending. Halverwege het lied riep de Majoor vanaf haar zitplaats met handen op de knieën: ‘Aafje, ho stop eens, heb je ook Hollands?’ Aan Es ist Vollbracht komen we niet meer toe'.
Verhalen
Naast het getalenteerd zingen, blijkt Riny ook verdienstelijk te kunnen schrijven. Veel van haar belevenissen en bezoeken in het hart van Amsterdam, waaronder de Wallen, heeft ze sfeervol beschreven. Op hartjemokum.nl zijn al die verhalen terug te lezen.
Nu woont Riny in Joure. Stilzitten is er niet bij voor deze talentvolle vrouw uit de Wieringermeer.
‘Met mijn bedrijfje Hartje Mokum/ Hartje Likorettes verzorg ik nog altijd Hartje activiteiten. In kleine groepen maak ik wandelingen door het oude Amsterdam. Vanuit Joure organiseer ik het Hartje-spel met spannende verhalen.
Let op:
* Voor foto's en uitgebreider verhaal van Riny met meer namen
van verschillende personen en relaties uit de Wieringermeer polder: ga naar Verhalen 16 Historisch Wieringermeer Leeft.
Riny: Dit interview is afgenomen, door Kroniek en een samenvatting van mijn ingezonden verhaal.